Waar ik de vorige keer schreef dat de herfst was gearriveerd is het inmiddels naar goed gebruik winter geworden. Onze eerste Noorse winter welteverstaan. Het is donker, ik schrijf dit op de kortste dag van het jaar; het is bij vlagen guur en er heerst een indrukwekkende kerststemming, maar daarover later meer. Al eind november lag het eerste pak sneeuw in onze achtertuin. Nu wonen we aan de kust, dus het weertype is erg veranderlijk en de sneeuw blijft nooit lang liggen. Maar het onmiskenbaar dolenthousiaste gevoel wat je als kind kan bekruipen wanneer je vol verwachting de gordijnen opent, blijkt tot ver in je dertiger jaren bestand. De kinderen stonden vol ongeloof voor het raam toen zomaar alles totaal onverwacht wit bleek, en wij stonden er glunderend achter. Want sneeuw betekent winter, en winter betekent wintersport..
We zijn net terug van ons 3e skitripje. En dat gaat allemaal net even anders dan voorheen, niet in de laatste plaat omdat we nu onze kinderen bij ons hebben. Die lieten we eerder nog wel eens in Nederland ‘achter’ als we richting de sneeuw gingen, maar nu zijn ze oud genoeg om mee te kunnen. Skiën kunnen ze natuurlijk niet, maar een zekere vorm van indoctrinatie kan wat ons betreft niet vroeg genoeg beginnen.
‘Vroeger’, moesten we onder invloed van blikken Red Bull en slechte koffie een nacht doorhalen op de Duitse Autobahn. Nu rijden we op zaterdagochtend weg om een goede 1,5 uur later onder aan de lift te parkeren. Lift is hier bewust in het enkelvoud geschreven en een verkleiningsvorm was ook niet onterecht geweest, want het is beslist geen SkiWelt of Paradiski waar we naar toe rijden. Maar er is sneeuw en een liftje en meer hebben we nu nog niet nodig. De komende maanden staan er een hoop van dit soort tripjes op het programma naar soortgelijke skigebiedjes; Sauda, Røldal, Vågsli, Hovden, Geilo, Voss, etc, etc. De één wat groter dan de ander, maar meer dan 3-4 uur rijden wordt het nooit. En hoewel ik de boude stelling niet aandurf dat we hiervoor naar Noorwegen zijn gekomen, we worden er wel héél erg enthousiast van.
En voor wie het zich afvraagt, door de week werken we gewoon. Maandag tot vrijdag, 08.00u tot 16.00u, met hier en daar een extra dienst. En hoewel we af en toe heus wel een vrije doordeweekse dag zouden wensen bevalt die regelmaat eigenlijk wel. Waar we in Nederland veel tijd kwijt waren aan het continu over en weer overdragen van patiënten en verantwoordelijkheden is dat hier geen issue, nagenoeg iedereen werkt immers hetzelfde schema, en dat lijkt de kwaliteit van zorg echt ten goede te komen.
Of onze aanwezigheid de kwaliteit van zorg ten goede komt is nog maar de vraag, maar ze lopen in ieder geval aanzienlijk minder risico dan voorheen. Wat dat betreft lijkt er een omgekeerd evenredig verband te bestaan tussen onze Noorse taalkennis en de patiëntonveiligheid. We voelen ons nog altijd een stel klungels, maar het geklungel went en we krijgen steeds meer gedaan met ons geklungel. Het is louterend om je langzaam maar zeker comfortabel te voelen bij een onafgebroken oncomfortabel gevoel. Want dat gevoel is onvermijdelijk wanneer je een taal niet volledig machtig bent. Tegelijkertijd zijn we er van overtuigd dat je pas dan de fouten durft te maken die je nodig hebt om verder te komen. We kennen geen schroom meer in conversaties, terwijl we weten dat we fout op fout stapelen.
De kids draaien eenzelfde rooster, van maandagochtend tot vrijdagmiddag, maar dan op de barnehage. Ook daar geen overdrachten, want ook hun juffen en meesters werken van maandagochtend tot vrijdagmiddag. We hebben er wel eens een dubbel gevoel over, zeker in het begin. In Nederland zouden we het niet durven, ze élke dag naar het kinderdagverblijf sturen, want ‘waarom heb je dan kinderen’ hoor ik men zeggen. Maar hun vriendjes en vriendinnetjes draaien ook hetzelfde rooster en zouden dan dus even waardeloze ouders hebben? In Nederland moesten we ons geregeld haasten om ze voor sluitingstijd (18.30u) op te halen, niet zelden waren ze de laatste op de groep. Hier staan we beide om 16.00u aan de poort om ze op te halen, samen te koken (ok, Marijn kookt), spelen, voorlezen en ze naar bed te brengen. De andere kant van de medaille…
Het is bijna Kerst, ‘Jul’ in het Noors (spreek uit <Hjuul>). En die Jul is me hier een groot ding! Ik wil me niet wagen aan een verklaring, maar aanstekelijk is het wel. Zeker nu de dagen zo kort en donker zijn werkt het opbeurend dat iedereen in opperbeste stemming naar de Kerst lijkt toe te leven. Overal zijn de lampjes, de versieringen, de marktjes, de muziek. Eerlijk is eerlijk, we krijgen natuurlijk maar een fractie van de tradities mee. Als je kerst viert ver van ‘huis’ ben je meer toeschouwer dan deelnemer. Maar we hebben al pinnekjøtt en ribbe gegeten, Akevit en Juleøl gedronken en meerdere Julebord gehad, dus we kunnen ons een voorstelling maken. Dat Julebord (letterlijk ‘Kersttafel’), verdient overigens nog wat toelichting, want dat is me een partijtje avondvullend entertainment.
Julebord komen in verschillende hoedanigheden voor, maar veelal zijn ze werk gerelateerd, een beetje het equivalent van de Nederlandse kerstborrel. Nu werken wij voor een overheidsinstelling, dus dit is wellicht van invloed, maar het gaat als volgt. Op voorhand schrijf je je in en maak je via de Noorse tikkie geld over voor een 2-gangen diner. Tot zover geen bijzonderheden. Vervolgens begeef je je op de aangegeven tijd naar de aangegeven plaats, in 3-delig of avondjurk en mét een plastic zak waarin je je drank hebt ondergebracht. Als bekend, alcohol is hier verre van goedkoop en om de kosten te drukken neemt men zijn of haar eigen drank mee. Vervolgens neem je plaats aan een van de grote tafels naast een collega en zet de plastic tas naast je op de grond, want, geen koelkasten. Maar het moment waarop je met je rechter hand in een plastic tas graait op zoek naar een lauwe fles wijn heb ik wel als een drempel ervaren.
Maar waar dit gebruik misschien overkomt als weinig geraffineerd of onbehouwen is de waarheid dat men op deze wijze iedereen de gelegenheid geeft aan te kunnen schuiven. Of je budget nou Champagne of Port toelaat, goede wijn of halve liters, dat is van geen belang meer. De rest van de avond verloopt vervolgens gesmeerd. 2-3 blikken bier tot het buffet wordt geopend. Dan veel eten, minimaal 2 keer opscheppen, meer mag. Dan tijd voor 1-2 blikken bier tot de eerste toespraak en zo halverwege het 2e sixpack beginnen de spelletjes. Geen pubquizen, geen moeilijke raadsels. Simpele opdrachten, maximaal vermaak. Een hilarische avond waarop de inhoud van je tas de eindtijd bepaalt. Het behoeft overigens geen toelichting dat we deze ervaring opdeden vóór de landelijke drooglegging. Na het Omikron-Superspread-Julebord in Oslo is menig julebord afgelast, want hoe leuk die spelletjes ook zijn, op Cola Light werkt het niet..
Nog 4 dagen tot onze eerst Kerst in Noorwegen. Hoe dan ook een mooi moment om eens terug te kijken, want we sluiten een voor ons bijzonder jaar af. Het jaar waarin we van Nederland naar Noorwegen verhuisden om er te gaan wonen en werken.
Het jaar waarin we vrienden en familie minder hebben gezien en gesproken dan we zouden willen. Dat is de keuze die we hebben gemaakt, maar dat valt lang niet altijd even makkelijk. Maar ook het jaar waarin we hele fijne nieuwe mensen hebben leren kennen. De stugheid van de Noor is ons nog niet opgevallen.
Het jaar waarin we langzaam comfortabel werden in een taal die we niet machtig zijn. Waarin we leerden werken in een ander gezondheidszorg systeem, met andere mores, andere do’s en don’ts.
Het jaar waarin onze kinderen hun enorme flexibiliteit hebben bewezen door inmiddels vrijwel vloeiend Nederlandse en Noorse kinderliedjes mee te zingen. We hebben het ze niet makkelijk gemaakt, maar hun aanpassingsvermogen is een groot voorbeeld voor ons geweest.
Het jaar dat net als het voorgaande jaar bolstond van COVID, met alle ellende van dien. Veel plannen zijn gemaakt, gewijzigd en weer geannuleerd. COVID leert ons allen flexibel te zijn, tot in het uitputtende af. Maar ondanks alle logistieke strubbelingen zijn we terug geweest in Nederland en hebben we hier al meerdere keren bezoek mogen ontvangen. Het ontzettend leuk om samen met anderen het land te ontdekken waar we nu wonen. Zonder uitzondering waren dit bijzonder fijne vakanties en weekenden met hele waardevolle momenten.
En tot slot het jaar waarin we een huis kochten hier in Haugesund, om de komende jaren te blijven genieten van wat het Noorse leven ons te bieden heeft. Een huis met een hele grote extra verdieping waarin iedereen kan verblijven die zin heeft in een dagje, weekendje of weekje Noorwegen!
Vanuit Noorwegen,
Fijne Kerst! God Jul!
